Zielroerend & Bekoorlijk; een nieuwe smaak in de Barok

Martijn van Dongen (traverso), Markus Friemel (blokfluit), Mariette Akkerman (klavecimbel) en Inja Botden (barokcello) hebben een prachtig programma samengesteld rond de componisten Quantz, Froberger, Händel en Telemann. Wat hen inspireerde, is het volgende.

‘Weet men nu uit den muzykaalen smaak van verscheide Volken, met behoorlijk overleg, het beste te kiezen, zo spruit daar uit een gemengelde smaak, welken men, zonder de paalen der bescheidenheid te buiten te gaan, tegenwoordig zeer wel DEN DUITSCHEN SMAAK konde benoemen.’ 

Hofmusicus Quantz
In zijn Versuch einer Anweisung die Flöte traversière zu spielen (1752) roemt Johann Joachim Quantz het vermogen van zijn Duitse collega’s om de Italiaanse en Franse smaak over te nemen. De ideale muzikale stijl bestaat uit de beste elementen van alle volken, meent deze hofmusicus van Frederik de Grote. De puur Duitse muziek van vorige tijden noemt Quantz ‘flaauw en slaapverwekkend’. ‘Ze hielden meer van zwaare, dan van ligte stukken, en zogten meer, verwondering te wekken, dan te behaagen.’

Johann Jakob Froberger
Als eerste die de werken van ‘deftige uitheemsche Componisten’ tot voorbeeld neemt, noemt hij Johann Jakob Froberger. Deze maakte reizen naar vrijwel alle belangrijke muziekcentra in Duitsland, Italië, Frankrijk en Engeland, en nam alle componeerstijlen in zich op, om ze weer door te geven aan latere Duitse componisten, onder wie Händel. In Rome had hij les van Frescobaldi, wiens moderne, vrije speelwijze hij overnam in zijn klavecimbelcomposities.

Händel en Telemann
Georg Friedrich Händel, die eveneens op jonge leeftijd naar Italië reisde en daarvan de invloed onderging, kan met recht een kosmopolitisch componist genoemd worden: hij verenigt Duits contrapunt met Franse dansvormen en Italiaanse vocale lijnen. In 1701 maakte hij, 16 jaar, kennis met de niet veel oudere Georg Philipp Telemann. Händel schijnt een rol te hebben gespeeld in Telemanns besluit zich, ondanks het verzet van zijn moeder, aan de muziek te wijden.

Muzikale beschaving
‘Also trat ich wieder in mein erstes Element, nehmlich die Music, welche in weniger Zeit mein gantzes Feuer wieder anbliess.’ Aldus Telemann.
Ook Telemann wordt door Quantz genoemd als een van die componisten die de Duitse muzikale smaak heeft weten te ‘beschaaven’: haar met Italiaanse en Franse karakteristieken ‘gemengeld’ heeft en daardoor getransformeerd van ‘vrij plat, droog en mager’ tot ‘zielroerend en bekoorlijk’.

Kom luisteren op zondagmiddag 13 oktober om 15:30 uur in de Dorpskerk, Kerkplein 4 te Diepenveen. Toegang: voorverkoop € 12,50 | aan de kerk € 15,-
Kaarten bestellen op: www.ingoedehanden.management of via 085-8770376.