A Festival of Nine Lessons and Carols in Klooster Nieuw Sion

In de Abdijkerk van Klooster Nieuw Sion te Diepenveen wordt, met medewerking van het New Sion Choir for English Church Music, onder leiding van dirigent Jan van Dijk, op zondag 22 december 2019 om 16.00 uur en om 19.30 uur A Festival of Nine Lessons and Carols gehouden. De Abdijkerk is vanaf 15.00 uur, respectievelijk 18.30 uur geopend. Het is een Kerstviering die traditioneel op Kerstavond plaatsvindt; de lessons en de carols vertellen samen het Kerstverhaal.

De Abdijkerk van Klooster Nieuw Sion te Diepenveen (Vulikerweg 6) biedt met haar historie als kloosterkerk, de ligging in het buitengebied van Deventer en haar Engelse atmosfeer en uitstekende akoestiek de perfecte locatie voor A Festival of Nine Lessons and Carols.

Oorsprong in Groot-Brittannië
Een Festival van negen lezingen (lessons) en carols is misschien wel de meest populaire Kerstviering aan het worden in onze Nederlandse kerken. Deze vorm van viering werd voor het eerst bedacht en uitgevoerd in 1880 door Edward Benson, die net benoemd was in de Anglicaanse Kerk als Bisschop van Truro (Cornwall, Groot-Brittannië). De dienst werd gehouden in een houten schuur, omdat de Kathedraal van Truro herbouwd werd. Een belangrijk nevendoel was het weghouden van de mannelijke bevolking uit de kroeg. De populariteit was zo groot dat spoedig andere kerken dit voorbeeld volgden. Bisschop Benson werd later Aartsbisschop van Canterbury en daarmee het hoofd van de Anglicaanse Kerk.

Toegankelijke liturgie
Later werd de liturgie verrijkt met elementen uit de Choral Evensong service – het avondgebed in de Anglicaanse Kerk – dat bijna geheel wordt gezongen. De psalmen en responsories die daar werden gezongen, verving men door gemakkelijke liederen – veelal uit de volkstraditie (carols) – zodat de officiële liturgie ook voor de ‘gewone’ kerkgangers toegankelijk werd.

Kapel van King’s College
In de twintigste eeuw werd A Festival of Nine Lessons and Carols vanuit de kapel van King’s College in Cambridge wereldberoemd. Voor het eerst klonk in 1918 A Festival of Nine Lessons and Carols in de kapel van King’s College, nadat de Eerste Wereldoorlog was afgelopen. Eén van de overlevenden die na de oorlog de draad weer probeerde op te pakken was de Dean van King’s, Eric Milner-White. Zijn frontervaringen tijdens de oorlog – als geestelijk verzorger van de soldaten – hadden hem ervan overtuigd dat de Anglicaanse Kerk behoefte had aan een toegankelijke liturgie die meer tot de verbeelding zou spreken. Muziek en zang boden daarvoor prima mogelijkheden, bovendien beschikte hij over een goed koor.

Carols
Er bestaat geen exacte definitie van ‘carol’. Vaak zijn het eeuwenoude, mondeling overgeleverde liederen met een volkse, soms gregoriaanse afkomst. Een carol vindt zijn oorsprong in het oud-Franse woord carole. Een cirkeldans begeleid door zangers. Kenmerkend zijn de vrolijke en levendige melodieën en de strofische tekst. Hoewel ze ook voor andere gebeurtenissen zijn geschreven, worden carols meestal met het Kerstfeest geassocieerd. Het grote succes van A Festival of Nine Lessons en Carols heeft het koor van King’s College tot een boegbeeld van de Engelse koormuziek gemaakt. Sinds 1928 wordt het door de BBC-radio live uitgezonden; de tv laat een ingekorte registratie zien. Veel Britten twijfelen er niet aan: ‘Kerst begint met King’s’. Inmiddels wordt het voorbeeld uit Cambridge tot ver buiten de Britse grenzen gekopieerd.

Ter info: gezien de drukte vorig jaar, wordt dit Festival tevens in de Plaskerk te Raalte opgevoerd (vrijdag 20 december om 20.30 uur).